Sine-i millet için istifa etmesi gereken milletvekili sayısı

Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer'in tutuklanması sonrası yaşanan gelişmelere bir yorum da eski CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'ndan geldi. Sosyal medya hesabından açıklama yapan Kılıçdaroğlu 'Sine-i Millet' çağrısı yaptı. Ardından sine-i millet için kaç milletvekili istifa etmeli, sine-i millete dönmek ne demek soruları merak ediliyor.

Sosyal medya hesabından gündeme ilişkin açıklama yapan eski CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ‘sine-i millet’ çağrısı yaptı.

SİNE-İ MİLLET İÇİN KAÇ MİLLETVEKİLİ İSTİFA ETMELİ?

Türk siyasi tarihinde sine-i millet girişimi Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Milli Mücadele dönemini başlatan hareketiyle başlatılır. Samsun’a çıkan Atatürk Anadolu’daki Milli Mücadele hareketi itilaf devletleri ve stanbul Hükümeti tarafından sakıncalı görülünce hükümet tarafından İstanbul’a geri çağrılmıştı. Atatürk, bunun üzerine askerlik vazifesinden istifa ederek sine-i millete dönmüştür.

Türkiye Cumhuriyeti tarihinde çok partili hayata geçişle beraber belirli aralıklarla gündeme getirilen sine-i millet için istifa etmesi gereken milletvekili sayısından ziyade genellikle muhalefetin veya bir siyasi grubun meclisten çekilmesi anlamına geliyor. Ancak fiili olarak şu ana kadar herhangi bir siyasi parti tarafından uygulanmadı.

Daha önce 1946 genel seçimlerinde usulsüzlük olduğunu iddia eden Demokrat Partili bazı vekiller sine-i millete dönmek istemişti ancak gerçekleşmedi. 1987 yılında ise Anavatan Partisi birinci parti olarak yüzde 36 oy almasına karşın, 1989 yerel seçimlerinde oy oranı yüzde 21’e düşerek seçimde üçüncü parti olmuştu. Bunun ardından DYP ve SHP milletvekilleri de TBMM’de halkın iradesini yansıtmadığını belirterek sine-i millete dönme fikrini savunmuştu ancak bu da gerçekleşmedi. Sadece 1989 seçimlerinde Turgut Özal’ın cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından tek bir milletvekili sine-i millete döndü.

Eski CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer’in tutuklanmasının ardından yaşanan olaylara dair açıklama yaparak Sine-i Millet çağrısında bulundu.

Sosyal medya hesabından seslenen Kılıçdaroğlu, “Saray ve kullanışlı aparatlardan kurtuluşun tek yolu: Sine-i Millettir” açıklamasını yaptı.

SİNE-İ MİLLET OLURSA NE OLUR?

Milletvekili veya milletvekillerinin ya da bir siyasi partinin Meclis’ten çekilmesi durumunda Anayasa’ya göre belirli bir milletvekili sayısının altına düşülmesinde ara seçim yapılabiliyor.

Ancak istifaların TBMM tarafından kabul edilmesi gerektiği için bu hareketin kesin bir genel seçimle sonuçlanıp sonuçlanmayacağı kesin değildir.

SİNE İ MİLLETE DÖNMEK NE DEMEK?

Sine-i millet, meclisi terk etmek, halkın arasına katılmak ve halk hareketi başlatarak siyasi iktidari veya egemen güce başkaldırı anlamına geliyor.

Sine-i millet kavramı Türkiye siyasi tarihinde muhalefetin iktidara karşı son “silahı” olarak tanımlanmış ve bugüne kadar sadece tek bir milletvekili Turgut Özal’ın cumhurbaşkanı seçiminin ardından sine-i millete dönmüştür.