Marketlerde satılan ürünler Avrupa’dakinden kalitesiz ve pahalı mı? Türkiye’de glikoz ve aroma vericilerin oranı çok daha yoğun!

Türkiye'de son günlerde sosyal medyada konuşulan konuların başında ürün içerikleri, esnafın vergi kaçırma girişimleri ve "milliyet farkı" konuşulmakta. Bu kapsamda çok uluslu şirketleri inceleyen Türkiye Gazetesi'nden Kaan Zenginli'nin haberine göre Avrupa'da temiz içeriği olan ürünlere Türkiye'de güvenmek oldukça zor.

Tüketim mallarında ‘ülkeye göre’ üretim yapıldığının altını çizen Zenginli, Avrupa’ya ihracat yapan Türk markalarının ülkemizdeki içerikle Avrupa pazarına girmediğini; Avrupa markalarının da Türkiye pazarında daha yoğun glikoz, şurup, aroma verici gibi kimyasal maddeler kullandığının altını çiziyor.

Market raflarındaki fiyatlar yurt dışı ve yurt içinde karşılaştırıldığında ülkemizde raf fiyatlarının da fazla olduğu dikkat çekiyor.

Pandemi döneminde başlayan kriz ve enflasyon sürecinde üreticilerin fırsatçılığı gözden kaçmazken, halkın fiyat algısı da kayboldu. Tüketim mallarında uygulanan gramaj düşürme, içerik kalitesini düşürme yöntemleri tüketicinin sağlığını riske atıyor. Bu durum, gıda ürünlerinde olduğu kadar temizlik malzemelerinde de geçerli.

TÜRKİYE DAHA PAHALI, DAHA SAĞLIK ÜRÜN TÜKETİYOR

Kaan Zenginli’nin haberinde dikkat çektiği Türk markalarındaki bu durum ithal markalarda da ortaya çıktı. Türk halkı içeriği değiştirilmiş ve kalitesiz ürün tüketirken, bir Avrupalıdan daha fazla ücret ödemeye başladı.

Örneğin dünyaca ünlü bir İtalyan çikolata markasının bir ürünü Avrupa’da 5 avroya satılırken, Türkiye’de avro cinsinden satış bedelinin 12 avro olması dikkat çekti.

Aynı şekilde bir Türk çikolata ve atıştırmalık markasının Avrupa’da satış fiyatı 3 avro olurken, Türkiye’de avro cinsinden bedelinin 10 avro olduğu görüldü. Üstelik ürün içeriklerinde de kalite farkı olduğu net bir şekilde görülmekte.

“KIVAM ARTIRICILAR, RENKLENDİRİCİLER, AROMA VERİCİLER…”

Gıda mühendisi Irmak Özden, temel gıda ürünlerinin içeriğindeki kimyasalların sağlık açısından ciddi tehlikeler oluşturduğunu belirterek “Son yıllarda şirketler üretim maliyetlerini düşürmek için sağlıksız içerik kullanmaya başladı. Kıvam artırıcılar, renklendiriciler, aroma vericiler ve glikoz en çok kullanılan ürünler. Bunları tüketicinin anlaması mümkün değil. Lezzet açısından da pek bir değişikliğe neden olmuyor. Fakat sağlık açısından büyük risk teşkil ediyor” dedi.

“DENETİM VE CEZA GEREKLİ”

Türkiye’de üretim ve ihracat yapan bir çikolata markasının pazarlama müdürü Türkiye Gazetesi’ne şu açıklamayı yaptı: Avrupa’da fiyatlar uygun ve ürünler kaliteli. Türkiye’de ise kalitesiz üretim ve fahiş fiyat var. Bu duruma kimse karşı da çıkmıyor. Tabii bunda bazı sebepler var. Birincisi rekabet ortamı, Türkiye’de üretim maliyetleri yüksek olduğu için ürünü ucuza mal etmeniz lazım. Avrupalı ürün alırken kaliteye, biz ucuzluğa bakıyoruz. İkincisi; denetim…

Solda Almanya’da üretilen mayonez içeriği / Sağda Türkiye’de üretilen mayonez içeriği

Ürün içeriği ve fiyat karşılaştırması yapacak bir kurumumuz yok. Üreticilere bu yönde bir ceza yok. Serbest piyasa denilerek geçiliyor. Üçüncüsü; Avrupa’da ‘ürün içeriği değişimi’ yaptığınızda denetçiler ve ilgili bakanlıklar anında ceza yazıyor.

‘Ya fiyatı düşüreceksin, ya da oranları kısmayacaksın’ deniliyor. Bizde ise tam tersi bir durum var, hem fiyat artıyor hem ürün küçülüyor ya da kalitesizleşiyor. Son olarak Avrupalı ülkelerde ürün grupları için belli kriterleri var. Mesela beyaz peynirde süt oranını ‘yüzde 70’in altına düşüremezsin’ şartı var. Ancak Türkiye’de böyle bir şart yok. Aroma verici, kıvam artıcı ve çeşitli gıda takviyeleri ile üretim yapabiliyorsun.

TÜRKİYE’YE KALİTESİZ REÇETE

Yabancı markaların üretim yaparken ülkelere göre içerik ürettiğini söyleyen pazarlama müdürü “Mesela Alman bir tereyağı markası, iç pazara verdiği tereyağında süt kullanırken, Orta Doğu ve Orta Asya pazarına ihraç ettiği ürünlerde palm yağı kullanıyor. Çünkü serbest. Bu bahsettiğim üretim reçetelerinde, Türkiye Orta Doğu pazarı statüsünde yer alıyor. Ürünlerdeki düşük kalite, aynı zamanda sağlığımız da etkiliyor” dedi.

İSVİÇRELİ ŞİRKET AÇIKLADI

İsviçreli araştırma şirketi, Public Eye, araştırmasında yoksul ülkelerde üretilen tüketim mallarının daha sağlıksız olduğunu belirtti. Özellikle bebek mamalarına dikkat çeken şirket, bu ürünlerde yüksek şeker olduğuna dikkat çekti.

TEMİZLİK MALZEMELERİNDEN UZAK DURUN

Temel gıda maddelerinin yanı sıra temizlik malzemelerini de inceleyen Public Eye, çok uluslu şirketlerin, temizlik ürünlerinde de ülkelere göre üretim yaptıklarını açıkladı.

Çamaşır suyu, çamaşır deterjanı, bulaşık deterjanı, ağartıcılar, perde ve tül için özel deterjanlar, yüzey temizleyicileri, yağ sökücüler, tuz ruhu, kezzap, toz savar spreyler, tuvalet ve banyo için özel temizleyiciler ve sıvı sabun ürünlerinde zehirli kimyasallar olduğu tespit edildi. Ancak şirketlerin Avrupalı ülkelere üretim yaparken içeriği temiz tutmaya özen göstermek zorunda.

Bir Alman şirketine ait çabuk çorba incelendiğinde Türkiye içeriğinde %0,05 yani onbinde 5 oranında tavuk eti bulunduğu görülürken; İngiltere’de tavuk oranı %2,2.

Palm yağı, aroma verici artırıcılar, renklendiricilerin yanı sıra son günlerde kuru incirde aflatoksin; maden suyunda bor tespit edilmişti.

Temizlik malzemeleri ve gıda ürünleri öncelikli incelenen bu bilgilerin ışığında Türkiye’de fırsatçılık, denetim eksikliği gibi durumlar bir kez daha göze çarpmakta.