Fatih’i zafere götüren yol: İstanbul’un fethinde gemilerin karadan yürütüldüğü efsanevi yolculuk

Doğu ve Batı'yı birleştiren İstanbul, 571 yıl önce 29 Mayıs 1453'te 7. Osmanlı Padişahı Fatih Sultan Mehmed tarafından fethedildi. Müslümanlar için batıya, Hristiyanlar için Doğu'ya geçişin merkezinde bulunan İstanbul, tarihte pek çok kez kuşatıldı. Denizlerle çevrili şehrin alınması, fethin kırılma noktasını da oluşturan Haliç'ten gemilerin karadan yürütülmesiyle gerçekleşti.

İstanbul tarihte 32 kez kuşatıldı ancak son kuşatmayı yapan Osmanlı Padişahı 2. Mehmed, şehri fethederek hem Fatih unvanını aldı hem de doğuda Hristiyanlığın merkezi olan Bizans İmparatorluğu’nu büyük bir yenilgiye uğratmış oldu. Gemilerin karadan yürütülmesiyle kuşatmanın seyri değişti ve tarih yazdı.

Fethin 571. yıl dönümünde gemilerin karadan yürütülmesi ve güzergahı gündeme geliyor.

FATİH SULTAN MEHMET GEMİLERİ NEDEN KARADAN YÜRÜTTÜ?

Bizans İmparatorluğu, Ceneviz ve Venedik’ten gelen yardımların Osmanlı tarafından engellenmemesi ve donanmanın İstanbul’a girişini engellemek için Haliç ile Karaköy arasına çektiği zincirle Haliç’i kapatmıştı. Bizans’ın bu hamlesiyle savaşın seyri Osmanlı aleyhine değişti.

Osmanlı’nın denizden ve karadan yapmaya çalıştığı kuşatma geri püskürtülmeye başlanınca Sultan 2. Mehmed, savaşın seyrini değiştiren o hamleyi yaptı: Gemileri karadan yürütmek.

İstanbul Medeniyet Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fatih Gürcan, AA muhabirine verdiği mülakatta İstanbul’ karadan giren başka bir devlet olmadığını belirterek şehrin “ne yapılırsa yapılsın alınamaz” olarak görüldüğünü ifade ederek ” Fetihte en önemli şey, gemilerin karadan yürütülmesi. Fatih’in zekasını gösteren, sıradan bir olay değil. Dahiler, sıra dışı iş yapmakla ön plana çıkarlar.” dedi.

GEMİLER NASIL KARADAN YÜRÜTÜLDÜ?

Yaygın olan düşünceye göre, gemilerin geçeceği mesafe ormanlık bir alandan oluşuyordu. Bu sebeple bulunan ağaçlar kesildi ve yola zeytinyağları döküldü.

Bizans İmparatorluğu’nun gemilerin yürütüldüğünü fark etmemesi için St.Romanos Kapısı’na büyük bir gedik açıldı.

Sayısı net olmamakla birlikte 60 ila 70 civarında orta ve küçük boylarda gemi, 21 Nisan’ı 22 Nisan’a bağlayan gece karadan yürütülerek bir gece de Haliç’e indirildi.

22 Nisan’da ateşe başlayan donanma şehri kuşatma altına aldı.

GEMİLERİN KARA GÜZERGAHI

Gemilerin nasıl karadan yürütüldüğüne kaynaklarda birkaç farklı bilgiye rastlanıyor. Karadan yürütülen gemilerin Kasımpaşa veya Eyüp’e indirildiği konusunda tarihçiler hem fikir olsa da karaya çıkarıldığı yer konusunda uzlaşma sağlanmış değil.

Popüler görüş, gemilerin Tophane limanı civarından karaya çekilerek Kumbaracı-Tepebaşı arasından Kasımpaşa’ya indirildiği yönünde.