İran cumhurbaşkanı 5 Temmuz’da gerçekleşecek 2. tura kalan seçimde belli olacak

İran Cumhurbaşkanı Reisi'nin ölümünden sonra yeniden seçime giden İran'da cumhurbaşkanlığı seçimleri düzenlendi. Cumhurbaşkanı seçiminde adaylardan hiçbiri yüzde 50'yi geçemediği için seçim ikinci tura kaldı. İkinci turda en çok oy alan iki isimden Türk aday Pezeşkiyan ile muhafazakar Said Celili yarışacak.

İran 9. Cumhurbaşkanı’nı seçmek için dün sandık başına gitti. Yerel saatle 08.00’de başlayan seçimin 18.00’de sona ermesi beklenirken üç defa oy kullanma süresinin uzatıldığı ve 24.00’te sona erdiği öğrenildi. Yüzde 50+1 geçen aday olmadığı için seçim ikinci tura kaldı.

İRAN CUMHURBAŞKANI KİM OLDU?

İran Cumhurbaşkanı adaylardan herhangi birinin yüzde 50+1’i geçen oy almadığı için seçilemedi. İkinci tura en çok oy alan iki adaydan reformist ve Türk aday Mesud Pezeşkiyan ve muhafazakar aday Said Celili kaldı.

İran’da 14’üncü Cumhurbaşkanlığı Seçimleri’nde reformist aday Mesud Pezeşkiyan, muhafazakar adaylar ise Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf, eski Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Said Celili ve eski İçişleri Bakanı Mustafa Purmuhammedi olmuştu.

2. turdaki seçim sonuçları sonrası Pezeşkiyan veya Celili arasında oyların çoğunluğunu alan İran 9. Cumhurbaşkanı olacak.

Pezeşkiyan ilk turda 5 milyon 955 bin 881 oyla, 5 milyon 560 bin 321 oy alan Celili’yi geçti.

İRAN’DA CUMHURBAŞKANI SEÇİMİ NE ZAMAN?

İran Cumhurbaşkanı seçimi 28 Haziran’da yapıldı. İkinci tur seçimleri ise 5 Temmuz tarihinde yapılacak.

İran İçişleri Bakanlığı Seçim Merkezi Sözcüsü Muhsin İslami düzenlediği basın toplantısında, 62 milyon seçmen arasından 24 milyon 535 bin 185 oy kullanıldığını aktardı.

Seçimlerde geçersiz oy sayısı 1 milyon 56 bin 159 oldu.

Seçime katılımın yüzde 40 civarında gerçekleşti. Bu İran Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde en düşük katılımlı seçim oldu.

İRAN SEÇİM SİSTEMİ NASIL İŞLİYOR?

İran’da her 8 yılda bir Uzmanlar Meclisi seçiliyor. Uzmanlar Meclisi’nin dini lider atama ve görevden alma yetkisi bulunuyor. Bu meclisin atadığı dini lider ise ömür boyu görevde kalıyor. Dini lider ise 12 üyeden oluşan Muhafizlar Konseyi’nin yarısını atar. Dini lider devletin başıdır.

Bunun dışında, Parlemonto ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri 4 yılda bir gerçekleşiyor. Parlamentoya 290 vekil seçiliyor ve yasa önerme veya kabul etme işlevi görüyor.

Seçimle gelen Cumhurbaşkanı ise dini lideri ilgilendiren konuların dışında, yürütmenin başı olarak görülüyor.