Tereyağında taklit olduğunu nasıl anlarız? Bakanlıktan yeni kriterler yolda
Tereyağında sahtecilik konusunda Bakanlık çalışmalara başladı. Tereyağında taklit ve tağşişe karşı yeni önlemler yolda. Günlük beslenmede margarinin zararları bilinmeye başladıkça yerini tereyağı almaya başladı ancak bu da tereyağında taklit ve tağşişi beraberinde getirdi. Buna karşı Tarım ve Orman Bakanlığı, tüketicileri korumak, ürünlerdeki taklit ve tağşişi önlemek amacıyla "Türk Gıda Kodeksi Tereyağı ve Sadeyağ Tebliğ Taslağı"nı hazırlayarak görüşe sundu. Bakanlık taslağı ve tereyağında taklit ve tağşiş analizlerini sizler için derledik.
Tereyağında taklit ve tağşişin sonu geliyor. Taklit, tağşiş edilen ürünler arasında yer alan tereyağı hakkında düzenlemeler yolda.
Tarım ve Orman Bakanlığı, tüketicileri korumak, ürünlerdeki taklit ve tağşişi önlemek amacıyla “Türk Gıda Kodeksi Tereyağı ve Sadeyağ Tebliğ Taslağı”nı sundu. Tebliğe aykırı davrananlar hakkında Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun ilgili maddeleri kapsamında idari yaptırıma maruz kalacak.
Gıda işletmecileri, 31 Aralık 2024’e kadar tebliğin hükümlerine uyum sağlama yükümlülüğünde olacak.
Söz konusu taslağa göre, tuz ilave edilmeyen tereyağının süt yağı oranı en az yüzde 82 olacak, çeşni maddesi bulunmayan tereyağında aroma verici kullanılmayacak. Manda sütü aroması ile yoğurt aroması gibi süt ve süt ürünleri aroma vericileri de kullanılamayacak.
Bu düzenlemeyle tereyağı ve sade yağın tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretilmesi, muhafazası, ambalajlanması, depolanması, taşınması ve pazarlanması için gerekli özelliklerin belirlenmesi hedefleniyor.
Ürünlerdeki etiketleme, ambalajlama ve işaretleme maddeleri de yeniden düzenlenecek.
AMBALAJLAMADA DEĞİŞİKLİKLER
Buna göre, ürünlerin etiketinde gıda adının temel görüş alanında yer alması gerekecek.
Ürünlerin içerdiği süt yağı miktarları, gıda adının yanında ve en az gıdanın adıyla aynı punto büyüklüğünde temel görüş alanında belirtilecek.
Çeşnili tereyağında kullanılan çeşni maddesi de gıdanın adıyla birlikte kullanılacak.
Ürünler taşınıp depolanırken ve son tüketiciye arz edilirken sıcaklığın en yüksek 6 santigrat olması gerekecek.
PİYASAYA ARZ EDİLENLER KALABİLECEK
Yapılan bu düzenlemede 31 Aralık’a kadar geçiş süreci uygulanacak. Bu tarihten önce etiketlenen veya piyasaya arz edilen gıdalar ise raf ömrü sonuna kadar piyasada bulunabilecek.
TEREYAĞININ HİLELERİ NELERDİR?
Ortalama 15-20 kg sütten 1 kg kadar tereyağı elde ediliyor olması yani üretiminin maliyetli olması üreticiyi farklı uygulamalara sevk ediyor.
Hem fiyatını düşürmek hem de az hammaddeden daha fazla ürün elde etmek isteyen firmalar taklit ve tağşiş uygulamalarına yöneliyor.
Tüketicileri tedirgin eden ve piyasalarda en çok uygulanan hileler tereyağına süt kreması yerine margarin ya da ayçiçeği yağı, mısır özü yağı, palm yağı, hayvansal kaynaklı farklı bitkisel yağların eklenmesi sayılabilir. Ayrıca tereyağına farklı aroma, katkı maddelerinin ve gıda boyası ilaveleri gibi işlemlerde uygulanan tağşişler arasında yer alıyor.
Tereyağının sertliği genellikle tağşiş göstergesi sayılır. Ancak yumuşak ve kolay eriyen bir tereyağına patates nişastası da eklenmiş olabilir.
GERÇEK TEREYAĞI NASIL ANLAŞILIR?
Tereyağında sahtecilik endişenizi gidermek için tereyağından bir kaşık alın ve minik bir tavada kızdırın. Kızdırılan yağda köpürmeler meydana gelmediyse bu yağ margarin karışımlı sahte bir yağdır. Gerçek ve organik bir tereyağı tavada kızdırıldığında köpürmeye başlar.
Tereyağında eğer patates nişastası varsa da çabucak erir. Bitkisel yağlar ile tereyağı taklidi yapılmışsa, o tereyağı 30 derece gibi sıcaklıklarda eriyecektir. Ancak patates nişastası da tereyağın içine eklenmişse, tereyağı 20 derece gibi oldukça düşük sıcaklıklarda erimeye ve hatta dağılmaya başlayacak.
Doğal tereyağı oda sıcaklığında erimez. bunun yerine yapısı yumuşar. Ancak rime gerçekleşmez. Eğer tereyağınız belirli bir süre oda sıcaklığına kaldıktan sonra yavaş yavaş erimeye başlıyorsa bu sahte olduğu anlamına gelir.
HAKİKİ TEREYAĞI NE RENK OLUR?
Sarı olan tereyağları gerçektir, beyazlar ise sahtedir gibi bir algı yanıltıcı olabilir.
Tereyağının rengi yağ yapımında kullanılan hayvanın sütüyle alakalıdır. Tereyağını tavada erittiğinizde göz göz olmuyor ve köpürmüyorsa kesinlikle sahtedir, ve sakın tüketmeyin. Doğal ve organik bir tereyağı tavada kızdırılınca köpürür.